Hoàn thiện hệ sinh thái logistics cho Cái Mép - Thị Vải

Đẩy nhanh giao thông kết nối được Bà Rịa-Vũng Tàu chú trọng để hoàn thiện hệ sinh thái cảng biển.

Khó thu hút nguồn hàng

Bà Phạm Thị Bảo Hạnh, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Vina Logistics-VNL (đơn vị trực tiếp khai thác Cảng Tổng hợp dịch vụ Hưng Thái) cho biết, Cái Mép-Thị Vải (CM-TV) đang thiếu khu vực logistics sau cảng và hệ sinh thái dịch vụ hỗ trợ. Phần lớn lượng hàng hóa xuất khẩu vẫn thực hiện các công đoạn khai thác (đóng container, kiểm định, khai quan…) tại ICD ở các tỉnh khác, sau đó vận chuyển bằng sà lan để đưa lên tàu mẹ tại khu vực CM-TV.

“Hơn nữa, CM-TV dù có đến 25 tuyến tàu đi Mỹ, châu Âu nhưng chưa đầy 10 tuyến nội Á, trong khi hàng xuất đi trong khu vực châu Á rất nhiều. Điều này dẫn tới nhiều doanh nghiệp trong phạm vi chân hàng của CM-TV có nhu cầu xuất nhập trong tuyến này đang phải vận chuyển hàng hóa lên cảng Cát Lái (TP. Hồ Chí Minh) để xuất đi”, bà Hạnh nói thêm.

Cảng Dịch vụ tổng hợp Hưng Thái, ICD (cảng cạn) đầu tiên của tỉnh, được cấp phép để khai thác các tàu, sà lan chạy tuyến nước ngoài

Một khó khăn khác là dù các cảng ở CM-TV được đầu tư hạ tầng bến cảng hiện đại, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế nhưng lại chưa đáp ứng được nhu cầu kết nối của các doanh nghiệp, thiếu hệ thống các kho bãi container rỗng, kho tổng hợp hàng container (CFS), cảng cạn (ICD)... Mặt khác, chi phí logistics chiếm 21% trong trị giá hàng hóa nên hạ được khoản chi phí này là mấu chốt để tạo nên hiệu quả của cạnh tranh.

Theo ông Phạm Quang Huy, chuyên viên cao cấp của Tập đoàn Gemadept, nguồn hàng hiện nay của CM-TV chủ yếu đến từ các tỉnh lân cận như: TP.Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Dương và Đồng bằng Sông Cửu Long (chiếm 81%). Còn hàng tại chỗ trong tỉnh rất thấp chỉ có 10% và 90% hàng hóa di chuyển khỏi CM-TV bằng sà lan để làm thủ tục tại nơi khác. Hệ thống dịch vụ hậu cần, dịch vụ hỗ trợ cảng biển chưa theo kịp tốc độ phát triển là những nguyên nhân khiến cụm cảng CM-TV vẫn khó khăn trong việc thu hút nguồn hàng.

Tại tọa đàm, các doanh nghiệp, chủ hàng, đơn vị tư vấn cảng đã nêu một số thực tế, khó khăn khiến khu vực chưa phát triển hết tiềm năng lợi thế, như: Chưa tập trung được lượng hàng hóa như kỳ vọng, cơ sở hạ tầng chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế của khu vực; chưa thu hút được hàng trung chuyển.

Tháo gỡ các điểm nghẽn

Trước những khó khăn trên, để thúc đẩy dòng chảy hàng hóa thông qua khu vực CM-TV, nhiều ý kiến cho rằng, tỉnh cần đẩy nhanh giao thông kết nối liên vùng, tận dụng phương thức kết nối đường hàng không giữa khu vực CM-TV với sân bay quốc tế Long Thành, đầu tư dự án đường sắt Biên Hòa-Vũng Tàu, mở depot cấp rỗng tại khu vực CM-TV. Việc đẩy nhanh tiến độ dự án xây dựng trung tâm kiểm tra chuyên ngành tập trung, tạo cơ chế, thủ tục thuận lợi cho hàng trung chuyển cũng được các DN cảng biển đề xuất tỉnh quan tâm thực hiện.

“Tỉnh cần sớm quy hoạch quỹ đất sạch để tạo không gian hình thành hệ sinh thái logistics, đẩy nhanh tiến độ các công trình giao thông liên kết vùng, sớm triển khai trung tâm logistics Cái Mép Hạ, thu hút đầu tư đối với các ngành hàng sử dụng container, chính sách thông thoáng, đột phá để thu hút đầu tư; chính sách ưu đãi đối với các hãng tàu; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành logistcs, sản xuất lớn; đồng hành tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ DN”, ông Phạm Quang Huy, chuyên viên cao cấp của Tập đoàn Gemadept đề xuất.

Theo Phó Giáo sư-TS. Hồ Thị Thanh Hòa, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển logistics Việt Nam, CM-TV cần học tập các giải pháp của các cảng trên thế giới. Đó là tăng cường kết nối hàng hải bằng cách chủ động tiếp cận các cảng, hãng tàu trên thế giới để tìm nguồn hàng kết nối, tạo nhu cầu liên kết trung chuyển hàng hóa. Ngoài ra, tăng cường chuyển đổi số, dịch vụ logistics, phát triển cảng xanh… cũng được Phó Giáo sư-TS. Hồ Thị Thanh Hòa lưu ý.

Khẳng định tỉnh đang tập trung nguồn lực để làm các công trình kết nối giao thông, hệ sinh thái logictics, cảng cạn, ông Nguyễn Văn Thọ, Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh việc thúc đẩy dòng chảy hàng hóa qua khu vực CM-TV được tỉnh đặc biệt quan tâm. Theo đó, trong quý II/2023 tỉnh sẽ khởi công cao tốc Biên Hòa-Vũng Tàu, cầu Phước An và đường 991B nối vào đường Vành đai 4 để đi qua 5 tỉnh vùng Đông Nam Bộ.

Đồng thời, tỉnh cũng tập trung phát triển trung tâm logistics phục vụ trung chuyển hàng hóa giữa Bà Rịa-Vũng Tàu với các tỉnh, thành khu vực phía Nam, trung chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu thông qua cảng biển.